گزارش نشست هم اندیشی آسیب شناسی هویت جنسیتی  در ایران

حورا خاکدامن /روزنامه نگار و عضو موسسه راز

نشست هم اندیشی آسیب شناسی هویت جنسیتی در ایران روز چهارشنبه  ۹ خرداد ماه ۹۷ در محل اندیشکده کتابخانه ملی با حضور جمعی از اندیشمندان تاریخ و مطالعات زنان  و خانم دکتر بروجردی       طی برگزاری مراسم ضیافت افطاری ماه مبارک رمضان با مشارکت انجمن زنان پژوهشگر تاریخ و  همکاری پژوهشکده اسناد و اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار گردید. در این گردهمایی ابتدا دکتر فخرالسادات محتشمی پور مدیر انجمن زنان کارآفرین، صاحب نظر و پژوهشگر تاریخ و عضو انجمن زنان پژوهشگر تاریخ و موسسه راز به اهمیت برگزاری نشست های دوره ای تحت عنوان سلسله  مباحث هم اندیشی پژوهشگران انجمن زنان پژوهشگر تاریخ و معرفی آثار محققان این حوزه پرداخته و به اهمیت تاریخی و جامعه شناختی بررسی هویت زنان اشاره نمودند.

سخنرانان اصلی این هم اندیشی شهلا لاهیجی نویسنده، پژوهشگر تاریخ  و مدیر انتشارات روشنگران و مطالعات زنان و دکتر محمدی اصل استاد دانشگاه، جامعه شناس، نویسنده و محقق درامور هویت زنان بودند که هر یک دیدگاه کارشناسانه خود را در تشریح هویت زن ایرانی در اعصار مختلف تاریخی تا کنون مطرح نمودند.

شهلا لاهیجی محقق و نویسنده  کتاب “شناخت هویت زن ایرانی در گستره پیش تاریخ و تاریخ”  به معرفی این دو اثر ارزشمند پرداخت و خاطر نشان کرد که کار پژوهش و نگارش این کتاب دو جلدی را از سال۱۳۷۷ با همکاری مهرانگیز کار شروع نموده و جلد دوم آن را  نیز با همین عنوان در گستره تاریخ مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان پس از سالها تلاش سرانجام در سال  ۱۳۹۷ به پایان رسانیده است که توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منشر گردیده است. او با اشاره به این مطلب که جلد دوم کتاب در باره هویت زنان در مقوله کار است، هویت زن امروزی را منوط به آزادی و استقلال مالی دانست.  وی هدف از این کاوش را یافتن هویت راستین و در سایه مانده زن ایرانی توصیف کرد و تاکید داشت که تمامی اشکال پیدا و ناپیدای زندگی و حضور زن ایرانی در پس پرده پیش داوری ها و معیارهای ارزشی خاص حکومت های اقتدارگر و خود محوربین در اسارت سرنوشتی پیش ساخته از دیدگان ظاهر بین پنهان مانده و لاجرم انکار شده است. اما اثر حضور زن ایرانی در دوره های گوناگون و پرفراز و نشیب حیات ملی و سیاسی ملت ما و در شکل گیری تمدن و ویژگی های فرهنگ ایرانی انکار ناپذیر است. از همین رو است که امروزه واژگانی نظیر فردسالاری آسیایی، جمع سالاری اروپایی، انزواطلبی و خودمداری آمریکایی و دیگر طبایع اجتماعی ملت ها نظیر نظامی گرایی ژرمنی، قانون طلبی انگلوساکسونی، آزادی خواهی فرانسوی، دیکتاتورطلبی روسی، وحدت طلبی یهودی و عرفان گرایی ایرانی از طریق بررسی تاریخ گذشته جهان و ملت ها به فرهنگ لغوی و اصطلاحات جامعه شناسی زبان های پویا و زنده جهان پا نهاده است. متاسفانه باید این واقعیت را بپذیریم که تاریخ نویسی در کشور ما دست کم در ادوار کهن مورد توجه اندکی از اهل قلم بوده و به کفایت به آنها پرداخته نشده است. در ادوار بعدی نیز آن اندک تاریخ نگارانی که به هر دلیل به تاریخ نویسی همت گمارده اند زنان را یکسره از آثار خود حذف کرده اند. چنان که گویی این مرز و بوم سرزمین مردان بوده و زنان در آن حضور نداشتند.

در ادامه دکتر محمدی اصل به جامعه شناسی جنسیت و هویت افراد پرداخته و دیدگاههای جامعه شناختی و تاریخی خود را در مورد کتاب شناخت هویت زن ایرانی مطرح نمود و خاطر نشان کرد: ما حاضر نیستیم تاریخ خود را بشناسیم. تاریخ گاهی به عنوان داستان از  نو نوشته می شود و باید به تاریخ نگاه واقع بینانه داشته باشیم. کتاب هایی که تا کنون مردان در باره تاریخ نوشته اند بسیار محدود است. وی  از دیدگاه نقادانه به بررسی هویت زن در کتب تاریخی پرداختند. وی در ادامه به مسئله اسفناک شکاف جنسیتی در ایران  از سال ۲۰۰۶ تا کنون اشاره کرد و آن را  به عنوان شاخص های نزولی در بحث مشارکت و فرصت های برابر، بهداشت و توانمند سازی زنان ایرانی مطرح نمود و افزود: سئوال این است که چرا ۶۰ درصد فارغ التحصیلان دانشگاهها زن هستند  در حالی که سهم آنها از بازار کار ۱۵ درصد است. چرا بروکراسی اداری به زنان واگذار می شود  در حالی که کشورهایی با سابقه تاریخی دویست ساله توانستند جلوه های متفاوتی از مدیریت را عرضه نمایند. وی تاکید کرد از جایی که مردان در تاریخ حاکم می شوند آیین زهد و نظام سرمایه داری بر علیه زنان شکل میگیرد.

این سخنرانی با  طرح پرسش و پاسخ  دکتر محمدی اصل ازشرکت کنندگان در مورد هویت تاریخی زن ایرانی و ارائه  دیدگاههای حاضرین در این نشست پایان یافت .

منبع: ایستانیوز