خبرسازترین زنان در سالِ گذشته

خیلی وقت است که زنان دنیا می کوشند به حقوقی دست یابند تا وضعیت اجتماعی خود را بهبود ببخشند. اگر روزگاری زنان هالیوود تنها در پی برابری دستمزد خود با همکاران مردشان بودند حالا دیگر زن ها تنها به این مسئله راضی نیستند. در هر زمینه ای که نگاه کنید زنی را می بینید که به پا خواسته و برای خود و هم نوعانش فریاد برابری سر داده است.

 خیلی وقت است که زنان دنیا می کوشند به حقوقی دست یابند تا وضعیت اجتماعی خود را بهبود ببخشند. اگر روزگاری زنان هالیوود تنها در پی برابری دستمزد خود با همکاران مردشان بودند حالا دیگر زن ها تنها به این مسئله راضی نیستند. در هر زمینه ای که نگاه کنید زنی را می بینید که به پا خواسته و برای خود و هم نوعانش فریاد برابری سر داده است. 

در این مطلب می شد چهره های دیگری را هم جا داد اما در پنج زمینه سینما، ادبیات، سیاست، علم و جامعه این پنج چهره انتخاب ما برای سالی است که به پایان رسید. در سیاست البته می شد زنان دیگری همچون آنگ سان سوچی- که خود را بدنام کرد- آنگلا مرکل یاهیلاری کلینتون را هم گنجاند اما در بقیه رشته ها چهره های انتخابی ما رقیبی ندارند. دست کم از نظر ما!

 

جامعه: رسوایی بزرگ 

اشلی جاد: هزاران زن در سراسر دنیا وجود دارند که سکوت خود را در برابر مسائل مختلف شکستند. بین آنها اشلی جاد یکی از نخستین زنانی است که هاروی واینستین را به تجاوز جنسی متهم کرد. حرف های جاد کافی بود تا سیلی از اتهام ها به سوی تهیه کننده مشهور هالیوود سرازیر شود و دومینوی شکستن سکوت زنان هالیوودی به راه بیفتد. بعد از این اتفاق بود که هیات مدیره شرکت فیلمسازی واینستین، رییس و بنیانگذار این شرکت را برکنار کرد.

 

هاروی واینستین از تهیه کنندگان فیلم های مشهوری مانند شکسپیر عاشق، سخنرانی پادشاه و پالپ فیکشن است و برنده اسکار هم بوده. یک هفته پیش از اخراج واینستین، روزنامه نیویورک تایمز گزارشی جنجالی منتشر کرد که در آن ادعای آزار جنسی تعدادی از کارکنان و هنرپیشه های زن هالیوود علیه واینستین مطرح شده بود. مواردی که در این گزارش آمده بود به سه دهه فعالیت او در سینما مربوط می شد. بعد از انتشار این گزارش واینستین ۶۵ ساله عذرخواهی کرد و گفت مدتی به مرخصی خواهد رفت. او گفت: «شیوه ای که من در گذشته با همکارانم رفتار کردم، باعث آزار بسیاری شده و من صادقانه عذرخواهی می کنم.» 

هاروی واینستین به عنوان یکی از قدرتمندترین تهیه کنندگان هالیوود شناخته می شد و از بنیانگذاران شرکت میرامکس و بعد از آن واینستین است. یکی دیگر از کسانی که واینستین را متهم کرد رز مک گاون بود. مک گاون به هالیوود ریپورتر گفت: «مردان هالیوود باید فورا رفتارشان را تغییر دهند. قدرت هالیوود رو به زوال است چون جامعه تغییر و رشد کرده در حالی که رفتار مردانه در هالیوود هیچ فرقی نکرده است.» این مسئله البته روی دیگری هم داشت و دونالد ترامپ از فاش شدن این تجاوزها به نوعی ابراز خوشحالی کرد.رییس جمهور آمریکا هفتم اکتبر گفت از شنیدن گزارش های مربوط به واینستین اصلا تعجب نکرده است. هاروی واینستین از حامیان بزرگ مالی دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود.

 

بسیاری از نمایندگان حزب دموکرات آمریکا گفته اند که کمک های واینستین را به سازمان های خیریه خواهندداد. این درحالی است که ترامپ خود نیز سال گذشته و در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، بعد از انتشار ویدئویی که در آن با واژه های سخیفی درباره زنان صحبت کرده بود، سوژه رسوایی ای مربوط به آزار جنسی شد. با این حال و در حالی که بسیاری فکر می کردند این رسوایی تیر نهایی را به قلب کمپین ترامپ شلیک کرده و او رسما انتخابات را باخته است، در نهایت شگفتی توانست به عنوان ریاست جمهوری آمریکا دست یابد و هیلاری کلینتون را خانه نشین کند.

 

ادبیات: فریاد لیلا

لیلا سلیمانی: وقتی لیلا سلیمانی نویسنده فرانسوی مراکشی الاصل برنده جایزه گنکور سال ۲۰۱۶ برای رمان شگفت انگیز «لالایی» شد، کمتر کسی فکر می کرد با زنی رو به رو شوند که نمی خواهد فقط یک رمان نویس صرف باشد. او به صدایی در عرصه فرهنگ تبدیل شد که در طول سال ۲۰۱۷ همه جا شنیده شد و نام خودش را به عنوان کسی بر سر زبان ها انداخت که برای احقاق حقوق هم جنسانش بسیار جدی است. یکی از پرسر و صداترین واکنش های او به زندانی شدن دو دختر نوجوان در مراکش بود و از مردم این کشور خواست علیه قانونگذاری قرون وسطایی اعتراض کنند. صنعا و هاجر دو دختر ۱۶ و ۱۷ ساله به دلیل آنچه از سوی پلیس عمل منافی عفت مطرح شد دستگیر و به دادگاه تحویل داده شدند.

 

دادگاه نیز پس از ۴۸ ساعت بازداشت موقت آنها را براساس اصل ۴۸۹ قانون کیفری به زندان محکوم کرد. لیلا سلیمانی که حالا با بردن جایزه گنکور به نویسنده ای پرخواننده هم تبدیل شده، کوشیده است در همه زمینه ها تاثیرگذار باشد. او در آخرین کتابش نیز به بررسی خشونت عریان علیه زنان مراکشی پرداخته و با کتاب کم حجمش سر و صدای بسیاری به پا کرده است. این درحالی است که مانوئل ماکرون، رییس جمهور فرانسه، لیلا سلیمانی را به عنوان نماینده ویژه خود برای گسترش زبان و فرهنگ کشور فرانسه در دنیا انتخاب کرد. سخنگوی هیات دولت فرانسه اعلام کرد: «دلیل انتخاب سلیمانی این بود که او از کشوری دیگر به کشور ما آمده است. او به زبان فرانسه سخن می گوید و نویسنده ای موفق و البته بخشی از نسل جدید است که رییس جمهور مایل است در مرکز توجه قرار گیرد.» 

رییس جمهور کنونی فرانسه دوست دارد به عنوان کسی شناخته شود که کتابخوانی را دوست دارد. او اغلب از آثار سلیمانی تمجید می کند. او در دوران مبارزات انتخاباتی نیز درخواست ملاقات با این نویسنده را کرده و سلیمانی نیز از او به عنوان نامزد انتخاباتی مورد علاقه اش حمایت کرده بود. روزنامه های فرانسوی بعد از انتخابات فاش کردند که ماکرون پستوزارت فرهنگ را به سلیمانی پیشنهاد کرده اما این نویسنده جوان نپذیرفته بود. البته سلیمانی ماکرون را در ملاقات با حاکم مراکش همراهی کرد. پیش از این جایگاه سفیر گسترش زبان و فرهنگ فرانسوی به شخصیتی سیاسی محول می شد اما ماکرون شخصیتی ادبی را برای این کار مناسب می داند.

 

سیاست: آقازاده پرحاشیه

ایوانکا ترامپ: در دولت پرحاشیه دونالد ترامپ، دخترش یکی از پرحاشیه ترین ها بوده است. آنقدر پرحاشیه که استیو بنن، مشاور ارشد دونالد ترامپ که در ماه اوت از کاخ سفید اخراج شد، او را منبع اصلی بدترین تصمیم های دولت ترامپ دانسته است. استیو بنن در گفت و گو با مجله ونیتی فرا ایوانکا ترامپ را همچنین منبع خبرچینی و درز اطلاعات به رسانه های جمعی دانسته است. علاوه بر این او ایوانکا ترامپ را به سرپوش گذاشتن بر اتهام سوءاستفاده های جنسی علیه پدرش و دستیاران او متهم می کند.

 

از آغاز ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، مشاور ارشد او استیو بنن، به ویژه با دختر او روابطی تنش آمیز داشت. سرانجام ترامپ در نیمه ماه اوت گذشته این دیپلمات محافظه کار افراطی را از کاخ سفید اخراج کرد. استیو بنن در این رابطه گفت او به هر حال قصد داشته هر چه زودتر کاخ سفید را ترک کند. استیو بنن در ادامه سخنانی که رسانه ها آن را افشاگری علیه کاخ سفید دانستند، جارد کوشنر، همسر ایوانکا و داماد ترامپ، را نیز از انتقادات مصون نگذاشت. او گفت جیمز کومی، رییس اف بی آی، با اصرار کوشنر اخراج شده است، امری که بنن احمقانه ترین تصمیم دوران اخیر دانسته است.

ایوانکا سال ۲۰۱۷ یکی از فعال ترین چهره های دولت پدرش هم بود و همراه او به عربستان سعودی سفر کرد و پس از دیدار با گروهی از زنان سعودی سخنانی را به زبان آورد که به شدت درشبکه های اجتماعی خبرساز شد. او در اجلاس زنان جی ۲۰ در آلمان هم شرکت کرد. از فرصت شرکت ایوانکا ترامپ در نشست زنان جی ۲۰ برای نشان دادن مدل موفق اقتصاد آلمان به دختر اول آمریکا نیز استفاده شد و به همین منظور جو کیزر، رییس شرکت زیمنس، به برلین دعوت شد تا مرکز کار و آموزش همزمان این بنگاه بزرگ را به ایوانکا ترامپ نشان دهد. ایوانکا ترامپ در آستانه سفرش به برلین در گفت و گو با روزنامه اقتصادی «هفته اقتصاد» سیستم آموزش شغل در آلمان را امکانی بسیار گسترده برای کارآموزی خوانده بود.

او ترکیب همزمان کار و آموزش نظری در مدسه های شغلی آلمان را مدلی موفق ارزیابی کرده و گفته بود آمریکا هم می تواند از آن یاد بگیرد. همین مسائل باعث شد که رسانه ها به او القاب مختلفی بدهند: «قدرت سایه پشت صحنه تاج و تخت»، «نیمه بهتر پدر» و «بانوی اول و واقعی آمریکا». او مشهورترین فرزند دونالد ترامپ، رییس جمهور منتخب آمریکا و تنها دخترش از ازدواجاولش است. در کارزار انتخاباتی پدر، او بود که با سخنرانی در مورد لزوم برابری دستمزد زنان، مرخصی زایمان و سیستم نگهداریکودکان سعی داشت حمایت زنان را به دست آورد و پا به پای پدر به سفرهای انتخاباتی می رفت.

 

سینما: زن شگفت انگیز

پیت جنکینز: تابستان سال ۲۰۱۷ در تسخیر فیلمی بود که کمتر کسی فکر می کرد بتواند رکوردشکن باشد. با این حال فیلم ابرقهرمانی «زن شگفت انگیز» با کارگردانی پتی جنکینز توانست به فروش بالغ بر یک میلیارد دلار برسد. در این موفقیت بازی گال گادو غیرقابل انکار است. او نه تنها توانست نظر منتقدان را جلب کند بلکه تماشاگران را نیز شیفته خود کرد. این موفقیت به حدی بود که بسیاری معتقدند کمپانی استودیوی وارنر به فکر ساخت بخش دوم آن هم افتاده است. اگرچه مسئولان این کمپانی رسما اظهارنظری نکرده اند اما درخشش غافلگیرکننده زن شگفت انگیز و البته حرف های جنکینز نشان می دهد آنها در فکر ساخت ادامه این فیلم هم هستند.

 

کارگردان زن شگفت انگیز می گوید: «شخصیتی را که خلق کرده ام همیشه دوست داشته ام. آرزویم ساخت زن سحرانگیز بود که تحقق یافت. حالا می خواهم زن سحرانگیز ۲ را بسازم.» به هر حال وقتی فیلمی در هفته اول فروش رکورد از خود به جا می گذارد باید هم دست از سر آن برندارند! به این آمار نگاهی بیندازید: زن شگفت انگیز با فروش ۱۰ میلیون دلاری در سینماهای آمریکا و همچنین کسب ۱۲۲٫۵ میلیون دلار در ۵۵ کشور مختلف، فروش آغازین چشمگیر بالغ بر ۲۲۲ میلیون دلار را در هفته نخست اکران ثبت کرد. فروش آغازین این فیلم در گیشه بین الملل از بسیاری دیگر از فیلم های ابرقهرمانی چون دو قسمت اول «ثور»، «مرد آهنی»، هر دو قسمت «نگهبانان کهکشان» و همچنین «مرد پولادین» پیشی گرفت، 

ضمن آنکه این فیلم رکورد فروش آغازین تاریخ سینمای آمریکا برای فیلمی به کارگردانی یک زن را نیز به خود اختصاص داد. در میان بازارهای خارجی این فیلم، چین با ۳۸ میلیون دلار بهترین عملکرد را داشت و پس از آن نیز کشور کره جنوبی (۸٫۵ میلیون دلار)، مکزیک (۸٫۴ میلیون دلار) و برزیل (۸٫۳ میلیون دلار) برای این فیلم ابرقهرمانی در اولین هفته اکران فروختند. این فیلم همچنین فروش آغازین ۷٫۵ میلیون دلاری را نیز در سینماهایبریتانیا ثبت کرد.

 

علم: فضانورد رکوردشکن

پگی ویتسون: آخرین روزهای تباستان سال ۲۰۱۷، یک زن فضانورد نام خود را در تاریخجهان جاودانه کرد. پگی ویتسون، فضانورد آمریکایی دوم سپتامبر به سیاره زمین بازگشت. او صاحب رکورد بیشترین مدت اقامت در خارج از اتمسفر زمین در میان فضانوردان آمریکایی است. پگی ویتسون در سه ماموریت جداگانه در مجموع به مدت ۶۶۵ روز یا یک سال و ۱۰ ماه در فضا زندگی کرده است. گنادی پدالکا، فضانورد روسی با ۸۷۹ روز اقامت در فضا صاحب رکورد جهانی است. پگی ویتسون همراه با دو فضانورد دیگر با کپسول فضایی سایوز از ایستگاه بین المللی فضایی وارد قزاقستان شد. او پیش از بازگشت به آمریکا و سفر به زادگاهش هیوستون، به آلمان رفت.

 

هیوستون در طوفان هاروی دچار سیل گرفتگی بی سابقه ای شده بود اما پگی ویتسون در ایمیلی که به خبرگزاری آسوشیتدپرس فرستاد نوشته بود خانه او آسیب ندیده. ویتسون که متخصص بیوشیمی است، سومین و آخرین ماموریت خود در ایستگاه بین المللی فضایی را نوامبر گذشته آغاز کرد و نام خود را به عنوان اولین زنی که دو بار فرماندهی ایستگاه فضایی را برعهده گرفته، ثبت کرد. پگی ویتسون و دیگر فضانوردان ایستگاه بین المللی فضایی همچنین صدها آزمایش در زمینه های مربوط به بیولوژی، بیوتکنولوژی، علوم فیزیکی و علوم مربوط به زمین انجام دادند. ویتسون که ۵۷ ساله است همچنین مسن ترین زنی است که به فضا رفته. او گفته مطمئن نیست ماموریت اخیر، آخرین ماموریت فضایی او بوده یا نه. 

پگی ویتسون از سال ۱۹۹۷ به عنوان فضانورد برای ناسا فعالیت دارد. او پیش از این تحت عنوان محقق برای این سازمان فضایی کار می کرده است. ویتسون در جریان آخرین ماموریت خود در ایستگاه فضایی بین المللی روی سلول های بنیادی انسان تحقیق و آزمایش کرده است. مرکز فضایی هیوستون تگزاس، یکی از دفاتر مهم ناسا قاعدتا باید پذیرای پگی ویتسون و جک فیشر می شد اما در آن زمان با توجه به وزش طوفان هاروی و جاری شدن سیل در آن منطقه ناسا برنامه بازگرداندن این فضانوردان برنامه دیگری را اجرایی کرد. این فضانوردان با خود نمونه هایی برای بررسی در مرکز فضایی از ایستگاه فضایی بین المللی به همراه خود آوردند.

منبع: پندار