حسن گرنه ای
در ایام مبارزات انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس، بانوان این آب و خاک پابهپای مردان در صف اول حضور داشتند و برای تعالی این مرز و بوم زحمات فراوانی کشیدند. اما بعد از انقلاب، شرایط به گونهای رقم خورد که فرصت کمتری در اختیار این بخش از جامعه قرار گرفت. در طول این سالها با وجود اینکه نیمی از جامعه را زنان شامل میشوند، به خوبی از استعداد و ظرفیت موجود در میان آنها استفاده نشده است. در ایام انتخابات ریاستجمهوری یکی از مسائلی که نامزدها در خصوص جذب آرای زنان مطرح میکردند، افزایش سهم بانوان و حضور آنها در عرصههای حساس و سرنوشتساز کشور بود. این موضوع حال به یکی از مطالبات اصلی بانوان و فعالان تبدیل شده است و آنها میخواهند در کابینه آینده، سهم قابل توجهی داشته باشند تا بتوانند به شکل بهتری پاسخگوی مطالبات همنوعان خود باشند. در ادامه، مشروح گفتوگوی «قانون» با پروانه مافی از اعضای لیست امید و نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی را میخوانید که در رابطه با لزوم حضور بانوان سخنگفته است.
مطالبه حضور زنان در کابینه چه ضرورتی دارد و چه مزایای مثبتی برای بانوان به همراه خواهد داشت؟
مطالبه اصلی زنان، تحقق همسانی نگاه به زنان و مردان بهصورت توامان است و نگاه و باور به شایستگی زنان همانند مردان، یکی از مصادیق تحقق همسانی به حساب میآید که اگرایجاد شود زمینه حضورشان به عنوان مدیر در سطح وزارت را فراهم میکند. در طول سال های گذشته، مشارکت سیاسی زنان همواره با سدهای متعدد فرهنگی و قانونی روبهرو بوده است که رفع موانع و شناسایی زنان توانا، کارآمد و متعهد در این حوزه ضروری بهنظر میرسد و انتصاب حداکثری زنان در سمتهای ارشد سیاسی و مدیریتی از جمله فرمانداری، استانداری و معاونت ها از مطالبات جدی زنان قلمداد میشود. زیرا زنان در طول چند سال گذشته مسیر رشد و تعالی را به سرعت طی کردند بنابراین منصفانه است که از ظرفیتشان برای رشد وتوسعه کشور استفاده شود اما تا به امروز، شرایط متعادلی برای آنان وجود نداشته است. دلیل این مساله به عدم توانمندی و شایستگی زنان برنمیگردد به این سبب که مگر میشود در طول سال های گذشته، میان نیمی از جمعیت کشور یک زن توانمند و شایسته برای انتخاب پست وزارت نداشته باشیم. بدیهی است که این دلیل، منطقی و معقول نیست و منشأ اصلی آن به عدم کفایت زنان برنمیگردد بلکه به نگاه حاکم وحساسیت نسبت به اعتماد به توانمندی زنان مربوط است. اگرحضور زنان در کابینه دولت افزایش پیدا کند زمینه تغییر نگرش و باوردر سطح جامعه نسبت به توانمندی وموقعیت زنان فراهم میشود. همچنین این امر سبب تقویت اعتماد به نفس زنان سطح جامعه نسبت به صلاحیت وکارآمدیشان خواهد شد.
آیا در کشور ما، مدیر میانی قوی ازبین زنان پرورش داده شده که امروز به دنبال وزیر زن هستیم؟
در حال حاضر ، سهم زنان درمدیریت میانی کشور نسبت به گذشته بهبود پیدا کرده است و در دولت یازدهم از معاون وزیر زن، معاونان استاندار زن، فرمانداران و بخشداران نسبت به گذشته بیشتر بهرهمند شده ایم اما واقعیت امر آناست که همچنان با شرایط ایدهآل و مورد انتظار فاصله معنادار داریم و همچنان حضورزنان در لایه های مختلف سازمانی رشد و ترقی قابل توجهی پیدا نکرده است. البته این به معنای رد گزینه حضور زنان در منصب وزارت نیست، به این دلیل که در حال حاضر زنان اصلح برای پست وزارت کم نداریم اما لازم است در ادامه مسیر برای بسترسازی پرورش کامل زنان و جلب اعتماد به شایستگیشان در مدیریت های کلان اجرایی، حضورشان در بخش مدیریت میانی بیش از پیش تقویت شود.
آقای زنگنه در وزات نفت نشان داد به خوبی از زنان در معاونتها بهره می برد، این موضوع در سایر وزارتخانه ها چه وضعیتی دارد؟
در حال حاضر همانند گذشته، حضور زنان در مناصب معاونت بیشتر وزارتخانه ها، کمرنگ است و در برخی مواقع نیز بهصورت نمادین از زنان بهره گرفته شده است. اما اقدام اخیر وزیر نفت در راستای جدی گرفتن صلاحیت وشایستگی این قشر، حرکتی ارزشمند بود که این اقدام مرهون نگاه مثبت آقای زنگنه نسبت به مشارکت زنان است و اقدامات یک زن در مقام مشاور وزیر توانست چنین تحولی را در وزارتخانه ای همچون نفت ایجاد کند. برای استمرار این روند لازم است در کابینه دولت آینده این مساله مورد توجه جدی قرار گیرد. یکی از شاخصهایی که در بررسی صلاحیت وزرا در صحن مجلس مورد توجه قرار خواهیم داد، نگاه و برنامه وزیر پیشنهادی نسبت به زنان است که باید درصدی را برای انتصاب مدیران زن اختصاص دهند.
حضور زنان در کدام وزارتخانه ها می تواند عملکرد آن مجموعه را افزایش دهد؟
من با جنسیتی کردن وزارتخانه ها موافق نیستم و بهنظرم باید فارغ از بحث جنسیتی، صلاحیت و شایستگی افراد مورد بررسی قرار گیرد. جنسیتی کردن وزارتخانه ها،در بلندمدت تاثیر منفی به دنبال خواهد داشت و زنان مهم تر از انتخاب وزیر زن در دولت آتی، به دنبال نهادینه کردن شایسته سالاری هستند که این هدف با جنسیتی کردن وزارتخانه ها منافات دارد.
وضعیت حضور زنان در کابینه آینده را از لحاظ تعداد چگونه پیش بینی می کنید؟
با توجه به شعار دولت روحانی مبنی بر افزایش حضورزنان در کابینه آینده،پیش بینی من این است که دولت دوازدهم وزیرپیشنهادی زن خواهد داشت که امیدوارم این انتخاب همراه با دغدغه مندی نسبت به افزایش حضورزنان شایسته باشد. انتظار ما از دولت روحانی فراتر از انتخاب وزیر زن و تابوشکنی ساختاری در حوزه مشارکت زنان است. زیرا در حال حاضر شرایط متعادلی در حوزه زنان وجود نداشته و لازم است با دید اغماض به این موضوع نگاه و شرایط مناسبی ایجاد شود.
منبع: قانون