الهه کولایی و فریده غیرت: مشارکت سیاسی زنان ‌امری گریزناپذیر

غزل حضرتی- نیاز به افزایش مشارکت سیاسی زنان، روز به روز و سال به سال بیشتر از قبل احساس می‌شود. تعادل‌بخشی جنسیتی در اداره امور و تصمیم‌گیری‌های کلان مدیریتی، ‌از مسائلی است که دیگر جنسیت نمی‌شناسد و زنان نخبه و تحصیلکرده، ‌آماده رویارویی با آن شده‌اند. دیگر نمی‌توان شاهد روی کار آمدن دولت یا مجلسی بود که زنان در آن سهمی نداشته باشند یا به امور جزیی مشغول شده‌باشند. دولت یازدهم، ‌با وجود اینکه با شعار اقتصادی و بحث برجام سرکار آمده بود، ‌اما توانست در انتصابات خود، ‌زنان را در سطح وسیع‌تری نسبت به گذشته، ‌به امور مدیریتی بگمارد، چه که در دولت قبل از آن، ‌شاید شاهد تمایل دولتمردان و دولت‌زنان به خانه‌نشینی زنان بودیم.
تغییر نگرش جامعه و تصمیم‌گیران جامعه در به کارگیری زنان در پست‌های کلیدی و حساس، ‌شاید روندی کند و گام به گام باشد، ‌اما می‌توان با نگاهی به ورود ۱۷ نماینده زن به مجلس، ‌انتصاب فرمانداران زن در شهرهای کوچکی که شاید انتظار می‌رفت در آینده‌‌ای دورتر، تن به مدیریت زنانه بدهند و انتصاب معاونان و مشاوران زن برای وزرا خود گامی مهم در دستیابی به این مهم باشد که زنان با نگاه شایسته‌سالاری و نه حتی تبعیض مثبت می‌توانند به این پست‌ها دست پیدا کنند.
انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم و شورای پنجم، محلی است برای به منصه ظهور رسیدن این خواسته و مطالبه که زنان جدی‌تر از قبل دیده شوند. الهه کولایی، ‌نماینده سابق مجلس در خصوص عملکرد دولت در بحث زنان به «اعتماد» گفت: دولت یازدهم وظیفه دشواری را در همه حوزه‌ها از جمله زنان برعهده داشت. باید تلاش‌های همه‌جانبه‌ای را برای اصلاح بسیاری از رفتارها و سیاست‌هایی انجام می‌داد که از دولت قبل به جامانده‌بود. بر این اساس در شرایطی که بسیاری از دستاوردها از میان رفته بود و عرصه عمومی که زنان توانسته بودند در اقتصاد و فعالیت‌های مدنی برای خود راه باز کنند، با عقب‌رفتگی‌ها و دشواری‌هایی روبه‌رو بود، در معاونت زنان هم تکالیف دشواری برای بهبود شرایط ایجاد کرد که به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین حوزه‌های موفق عملکرد دولت همین بخش است. با همه مشکلاتی که در حوزه معاونت زنان داشتیم، این معاونت توانست گام‌هایی را در توجه دادن به ضرورت رفع تبعیض، رفع محرومیت و ستم از زنان بردارد، هرچند دولت با مشکلات مالی بسیار در این زمینه روبه‌رو بود، اما طرح مطالبات زنان از دهان ریاست‌جمهوری و معاونت ایشان فی‌نفسه زمینه ساز فرصت‌هایی در این زمینه بود گرچه نمی‌توان هنوز به سادگی به از بین بردن نارسایی و دشواری‌های این حوزه اقرار کرد. کولایی در ادامه گفت: به دنبال عملکرد دوره‌های نهم و دهم در کشور، دولت یازدهم که با شعار ایجاد فرصت‌های برابر برای همه شهروندان ایرانی از جمله زنان، توانسته بود رای خود را از جامعه زنان بگیرد در جهت رفع این محرومیت‌ها و ایجاد فرصت‌های برابر، اولین گام خود را در برنامه استخدامی دولت به نمایش گذاشت و معاونت به عنوان اقدام نمادین، خواستار به تعویق افتادن آیین‌نامه استخدامی شد تا زمینه برابری رقابت برای زنان هم فراهم شود. مساله نیاز زنان به اشتغال و حضور فعال در عرصه اقتصاد و سیاست غیرقابل انکار است، زنان توانمندی‌ها و مهارت‌های قابل‌توجهی را در عرصه تحصیلات تکمیلی و دانشگاه‌ها به دست آوردند که مورد توجه دولت قرار گرفت.
ایفای نقش‌های موثر؛ مطالبه زنان
این فعال سیاسی همچنین در ادامه به مطالبات پیش روی زنان در ادامه کار دولت دوازدهم اشاره کرد و گفت: در واقع کارهای نکرده بسیار و مطالبات انباشته‌شده بسیاری فراروی دولت دوازدهم است که به این سادگی قابل تامین شدن نیست. البته می‌توان امیدوار بود با شعار تدبیر و امید دولت یازدهم در مسیر تلاش‌های خود، بتواند گام‌های موثرتر و عملی‌تری را در چارچوب وعده‌های داده شده که همان رشد و توسعه همه‌جانبه کشور و بهبود شرایط عمومی برای همه مردم است، تحقق پیدا کند. آنچه در مورد انتظارات زنان قابل اشاره است این است که زنان همواره در طول دهه‌های گذشته به ویژه پس از انقلاب و شکل‌گیری جمهوری اسلامی، نقشی اثرگذار در حیات اجتماعی کشور در حوزه‌های مختلف بر عهده گرفتند، ولی برخورداری مناسب از آن را تجربه نکردند. نارسا بودن و بسیار پایین بودن حضور زنان در حوزه عمومی اقتصادی و سیاست، مطالبه‌ای غیرقابل چشم‌پوشی است، این مطالبه زنان ایرانی است که روبه‌روی دولت دوازدهم قرار گرفته.  او با اشاره به لزوم حضور زنان در مدیریت شهری گفت: همان‌طور که از زنان در سیاست ملی و اقتصاد استفاده نشده، در مدیریت شهری نیز این وضعیت را شاهد هستیم. حضور اندک زنان در مدیریت شهری، امروز مصایب و آلام بسیاری را به ویژه در شهرهای بزرگ تحمیل کرده که زنان با حضور موثر خود در تصمیم‌گیری‌ها و اجرای تصمیم‌ها در مدیریت شهری و اعمال نظارت بر نحوه تصمیمات و صرف بودجه‌های شهری می‌توانند همه توانایی‌های خودرا در مسیر بهبود زندگی شهری و بهبود عمومی شرایط جامعه به کار گیرند. نبود زنان در مدیریت شهری امروز بسیاری از مشکلات را چه در موضوع حمل و نقل، ترافیک، حفظ محیط زیست یا حتی تامین حقوق همه‌جانبه شهروندان از کودکان تا میانسالان و سالمندان تا موضوع اعمال نظارت بر جلوگیری از گسترش فساد یا رانت‌خواری و حتی مساله گسترش آسیب‌های اجتماعی با مشکل مواجه کرده. تجربه‌های موفق نشان داده با افزایش حضور زنان در این حوزه‌ها، مطالبات آنها برای زندگی بهتر و تلاش برای توزیع منافع و منابع برای همه شهروندان امکان عملی بهتری دارد. به گفته کولایی، توجه به بحث زنان، نباید صرفا یک امر جنسیتی دیده شود، بلکه موضوعی است که منافع و دستاوردهای آن متوجه همه جامعه و شهروندان خواهد شد.  زنان انتظار دارند به عنوان عوامل تاثیرگذار در همه عرصه‌ها و مدیریت شهری دیده شوند و به شمار آیند و از توانایی‌های‌شان به درستی استفاده شود.
رییس‌جمهور، زمینه‌ساز رفع تبعیض علیه زنان باشد
انتظارات نابجا از یک قوه، ‌بحثی دیگر است که فریده غیرت، ‌حقوقدان در این خصوص به آن می‌پردازد. او در گفت‌وگو با «اعتماد» از آنچه باید از دولت و رییس‌جمهور انتظار داشت سخن به میان آورد و گفت: اصولا وقتی می‌خواهیم درباره انتظارت حرف بزنیم باید بدانیم انتظارات ما چه هست و از که آن را می‌خواهیم. باید توجه داشته باشیم که رییس‌جمهور، ریاست قوه مجریه است.
ایشان در مقام قانونگذاری نیست که بگوییم قوانین را به نفع زنان تغییر دهند. فقط چیزی که اینجا مورد توجه‌مان است و بارها به عنوان توقعات از رییس‌جمهور مطرح کردیم، ایجاد زمینه مساعد در کشور است، به سمتی که دید جامعه نسبت به زنان تغییر کند و حقوقی که لازمه وجود یک انسان است برای زنها درنظر گرفته شود.  در کشور ما مساله وضع قوانین برای زنان یا تغییر قوانین به نفع آنها با مشکلات عدیده‌ای مواجه است، چون دید نسبت به تساوی زنان، منفی است و جنبه‌های دیگری به آن داده
می‌شود.  لذا از رییس‌جمهور این انتظار را داریم بر قانون اساسی نظارت داشته باشد، ‌چرا که اگر قانون اساسی را بخوانندو درست اعمال کنند، حقوقی داریم که اجرای آنها مغفول مانده. این چیزی است که در ابتدای دولت یازدهم هم از ایشان خواستیم؛ از ایشان به عنوان حقوقدانی که سابقه اجرایی هم دارد.
غیرت در ادامه به اقدامات دولت در موضوع زنان اشاره کرد و گفت: در امور اجرایی، رییس‌جمهور با انتخاب معاونان زن، انتصاباتی در فرمانداری‌ها، دید مثبت خود را نسبت به زنان نشان داد. دو معاون ایشان خانم هستند که خوب هم تلاش می‌کنند.  این دید مثبتی است که می‌تواند برای رسیدن به همان زمینه مناسب، راه‌گشا باشد. به یاد دارم در ابتدای دولت، ‌وقتی خواسته‌های زنان مطرح می‌شد، ‌بدون توجه به حواشی آن بود؛ مثلا خواسته من رفع تبعیض در قوانین است، اما می‌دانم این فقط به دست رییس‌جمهور نیست، این را به عنوان نکته منفی برای عملکرد ایشان نباید تلقی کنیم. در دولت قبل از روحانی، با قانون حمایت از خانواده، نمره منفی از زنان گرفتند، تلاش زیادی هم شد که با آن مقابله شود.  دید رییس‌جمهور روحانی و عملکردش نشان می‌دهد با دولت قبل تفاوت‌های زیادی دارد و اعتقاد به اعطا و تساوی حقوق دارد، اما از آن سو ما هم می‌دانیم که دست‌شان با چه مشکلاتی بسته است.  لذا از ایشان تقاضا می‌کنیم زمینه را همان‌طور که تا به امروز مساعد کرده، با انتخاب معاونین زن و مطرح کردن و قدرت دادن به زنان، زمینه را برای رفع تبعیض قوانین به وجود بیاورد.  غیرت با اشاره به انتخابات شوراها گفت: اعتقاد دارم با توجه به اصولی که در قانون اساسی در شوراها گفته و وظایفی که برای شوراها تعیین کرده، مسائل رفاهی جامعه از جمله مسائلی است که زنان به خوبی از عهده آن برمی‌آیند. همه ما قبول داریم این مسائل زنان و خانواده‌ها در دست زنان است. زنانند که سامان می‌دهند. از زنانی که داوطلب مدیریت شهری شده‌اند استقبال می‌کنیم.

منبع: اعتماد